Son Güncelleme: 25 Ağustos 2017 16:56 Çorum İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü “Karabuğday”ı tanıtmak amacıyla, Tarhan köyü çiftçilerinden Ali Barçın’a ait 6 dekarlık alanda “Tarla Günü” etkinliği düzenledi.

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Erkan Elfaz Ermiş, Hitit Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Seçil Türksoy , ÇÖLYAK Derneği Başkanı Hacer Kesici, Ziraat Odası Başkanı Mehmet Sayan’ın katılımlarıyla gerçekleşen tarla gününe, çiftçiler de yoğun ilgi gösterdi.

Çiftçilere karabuğdayın insan sağlığı açısından önemi ve ekonomiye katkısı hakkında bilgiler verildi. Karabuğday üretiminin artırılması amacıyla, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce projelerin devam edeceği belirtildi.

Karabuğday iklim istekleri bakımından hassas bir bitkidir. Nemli ve serin iklim şartlarını sevmekle beraber dona da duyarlı bir bitkidir. Yetiştiriliş süresi 60 ile 100 gün arasında yetişmektedir. Çiçeklenme döneminde görülecek yüksek sıcaklıklar ve soğuklardan da etkilenmektedir. Dona hassas olduğundan ilkbahar donlarından sonra ekilmelidir. Bölgedeki iklim şartlarına göre bir yılda iki defa ekilebilir.

Toprak seçiciliği yoktur. Her türlü toprak yapısında tarımı yapılabilir. Ancak yatmaya hassas olduğu için verimli topraklarda yatmaktadır. Killi topraklarda çimlenmesi zayıf olmaktadır. Dekara ortalama ( tohum iriliğine göre) 5-8 kg tohum kullanılır, serpme ekimlerde ortalama 10 kg tohuma çıkabilir. Ekim derinliği 3-4 cm olmalıdır. Yabancı otlarla mücadele yeteneği iyidir.

Bir ay içinde çiçeklenmeye başlar. Çiçeklenme ile tohum verme beraber devam eder. Hasat zamanına kadar da çiçeklenme devam eder. Bitkideki danelerin en az % 75’i kahverengileştiği zaman hasat edilebilir.

Hasadı biçerdöverle yapılabilir. Verimi 100 ile 230 kg arası değişmektedir. Ülkemizde ortalama verim 100 – 140 kg arasında olmakla beraber sulu şartlarda verim 250 kg kadar çıkabilmektedir.

Karabuğdayın Besin Değeri ve önemi:
Besin değeri son derece yüksektir. 1 su bardağı 168 gram pişmiş karabuğday 155 kaloridir. % 34 manganez, % 28 bakır, %21 magnezyum, % 18 lif ve % 17 fosfor içerir. Antioksidanlar (flavonoid), B1, B2, P ve E vitaminleri ve yüksek oranda diyet lif barındırır. %13-15 oranında en iyi kalitede bitkisel hazmedilebilir protein içerir. Vücut tarafından üretilemediği için mutlaka dışardan süt, yoğurt, et gibi hayvansal ürünlerle alınması gereken temel dokuz amino asidin tümünü bulundurur. Temel amino asitlerin yanı sıra karabuğday yavaş emilen kompleks karbonhidratlar içerdiği için protein yakılmadan en etkili ve yararlı şekilde vücudun enerji ihtiyacı karşılanır. Karabuğdayda kompleks karbonhidratların oranı % 75’dir. Karabuğday vejeteryanlar ve veganlar için çok önemli bir bitkisel protein kaynağıdır.
Glüten İçermediği İçin Çölyak Hastalarına Uygundur: Buğday, çavdar, yulaf, arpa gibi tahıllarda bulunan glüten adlı proteine çölyak hastalığı olanların alerjisi vardır ve sindiremezler. Bu nedenle asla tüketmemeleri gerekir. Karabuğday glüten içermediği için çölyak hastalarının beslenmesinde önemli bir alternatif besin kaynağıdır.
Zayıflamaya Yardımcıdır: İnsan vücudu karabuğdayda bulunan proteinin % 74’ünü kullanabilir. Yüksek proteine sahip olan diğer gıdaların tersine karabuğdayın içerdiği yağ oranı çok düşüktür. Bu yüzden obeziteye karşı yüksek besin değerli ve düşük kalorili zayıflama diyetlerinde rahatlıkla kullanılabilir. Karabuğday açlık duygusunu gidermede oldukça etkilidir. Lif oranı yüksektir, bağırsakların çalışmasını kolaylaştırır.

Kolesterolü Düşürür: Günlük 100 gram karabuğday tüketiminin kötü huylu kolesterolü (LDL) düşürücü, iyi huylu kolesterolü (HDL) yükseltici etkisi vardır.

Yüksek Tansiyonu Düşürür, Kansızlıkta ve Kalp Rahatsızlıklarında Etkilidir: Yüksek oranda potasyum, magnezyum, fosfor ve demir içerir. Bu mineraller yüksek tansiyon, kansızlık ve kalp rahatsızlıklarına karşı çok etkilidir.
Kan Şekerinin Kontrolünde Etkilidir ve Diyabet Riskini Azaltır: Zengin bir magnezyum kaynağıdır. Yapılan araştırmalar yüksek oranda magnezyum içeren gıdalarla beslenen kişilerin kan şekeri düzeyinin dengeli kaldığını göstermiştir. Şeker hastaları karabuğdayı diğer karbonhidratlara göre daha rahat tüketebilirler.
Hormona Dayalı Kanserlere ve Kalp Hastalıklarına Karşı Koruyucudur: Bitkisel lignan içeriği ile hormon bağlantılı kanser riskini azaltmaktadır.

Karaciğer Dostudur: İçerdiği Choline bileşiği karaciğer yağlanmasını azaltır ve karaciğerin çalışmasını kolaylaştırır.

Arılar için önemi:
Karabuğdayın doğada çiçeğin olmadığı dönemde çiçeklendiği ve 90 günlük ömrünün 45 gününde çiçek açtığı karabuğdayın çiçeğinin ballı olması nedeniyle arıcılık açısından önemlidir Çiçekleri kokuludur ve bal arılarının nektar toplaması için çok caziptir. Karabuğdaydan üretilen bal koyu renklidir ve güçlü bir tat ihtiva etmektedir.
Arıcıların çiçek bulamadıkları dönemde arılarını çiçeğin çok olduğu bölgelere taşımak zorunda kalıyor karabuğday sayesinde üreticinin arılarını taşımaktan ve nakliye ücretinden kurtulabilir. Dünya genelinde yapılan uygulamaları incelediğinde araştırmalara göre 4 dekar karabuğday ekili alanda yapılan arıcılıktan 60-70 kilogram bal hasadı yapılabiliyor. Karabuğday çiçeğinden elde edilen balın dünya borsalarında diğer ballara göre daha pahalı olduğu Arıcılar meralara karabuğday ekimi yaparlarsa önemli bir kaynak sağlayabilecekler.