Son Güncelleme: 18 Ekim 2016 12:26 Çorum Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Necati Gül, çiftçilerin gelir seviyesinin yükseltilmesi için tarım girdilerinin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Mazotun, tarımda kullanılan ve maliyet içinde önemli bir yere sahip olduğunu belirten Gül, “Sürdürülebilir üretimi sağlamak ve çiftçi gelir seviyesini yükseltmek amacıyla gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde, çeşitli politika araçlarıyla tarım sektörü desteklenmektedir. Girdi destekleri de tarımı destekleme araçlarından birisidir. Girdilere verilecek desteklerde amaç, maliyet yükünün azaltılması ve böylece çiftçinin kar marjının artırılmasıdır. Tarımda kullanılan ve maliyet içinde önemli pay alan girdilerden biri de mazottur” dedi.
Necati Gül, tarımda gelir seviyesinin yükseltilmesi için yapılması gereken hususlar konusunda yaptığı açıklamayı şöyle sürdürdü;
“İlimizde üretimi yapılan belli başlı tarım ürünlerinde TUİK verilerine göre dekara kullanılan mazot miktarı; Buğday 6,54 litre, Arpa 4,98 litre, Mısır 11,88 litre, Çeltik 20,40 litre, Şeker Pancarı 12,18 litre, Ayçiçeği 7,50 litre, Nohut 6,60 litre, Mercimek 6,06 litre, Patates 23,28 litre ve Domates 16,98 litre şeklindedir.
Ülkemizde tarımda mazot desteklemeleri 2000’li yıllarda petrol fiyatlarının aşırı artışıyla gündeme gelmiş ve ilk olarak 2003 yılında çiftçilere mazot desteği verilmeye başlanmıştır. 2003 yılında tarımsal faaliyette kullanılan mazot desteklemesi, tarımda kullanılan mazotun tüm ürünlerde dekar başına ortalama 8 litre olduğu kabul edilerek; Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıt yaptırılmış tarım arazisi için dekar başına 3,9 TL olarak açıklanmıştır. Ancak sonraki yıllarda bu uygulamadan vazgeçilmiş ekim-dikimi yapılan ürüne göre destekleme yapılmıştır.
2016 yılında ise bu uygulamadan da vazgeçilmiştir.Ürün grupları bazında farklı oranlarda verilen gübre ve mazot desteği bu yıl birleştirilerek tek kalemde verilecektir. Bu birleştirme sonucunda bazı ürünleri eken çiftçiler geçen yıla göre daha az destek alacaktır. Şöyle ki, geçen ayçiçeği ekimi yapan çiftçi dekar başına 7.90 TL mazot, 8. 25 TL gübre desteği ve ayrıca 2.5 TL toprak analizi desteği olmak üzere toplam 18.70 TL destek alabiliyordu. Ancak 2016 yılında aynı çiftçi dekar başına sadece 11 TL alacaktır.
Bu çelişki ve eksikliği gören Hükümet 14/10/2016 tarihinde Milli Tarım Projesi kapsamında tarıma yapılacak desteklemeler kapsamında mazot desteğinin %50 olacağı belirtilmiştir. Gecikmiş bir karar olmakla birlikte yerinde bir karardır. En kısa sürede uygulanması gerekmektedir.Çünkü İstatistikî verilere göre son üç yıl içinde mazota %42 oranında zam yapılmış ve mazotun bu gün pompa satış fiyatı 4.33 TL olmuştur. Rafineri çıkış fiyatı olan 1.44 TL, pompa satış fiyatının %33’ünü; ÖTV fiyatı 1.5945 TL ise %37’sini oluşturmaktadır. 0.4455 TL EPDK payını da ekleyerek elde ettiğimiz 3.05 TL üzerinden %18 KDV’yi uyguladığımızda 55 kuruş ile KDV oranı, pompa satış fiyatının %13’ünü oluşturmaktadır. Vergiler toplamı ve EPDK payı ise litre fiyatının %50’sine tekabül etmektedir, dolayısıyla çiftçinin mazota ödediği tutarın yarısı vergidir. Bir bakıma bu açıklanan destek çiftçiye vergisiz mazot satışı demektir.
Bu rakamlara göre çiftçi eğer 2003 yılında belirlenen 8 litre üzerinden desteklenecek ise dekar başına 30 TL civarında bir para alacak demektir.Lakin bu uygulamanın tam doğru olduğu kanısında da değilim.Çünkü çeltikte kullanılan mazotun 20,40 litre olduğu düşünülürse, arpa için kullanılan 4,98 litre mazotla aynı destek miktarından yararlandırılmasının bir haksızlık olduğunu düşünüyorum. Ama iyi de hesap edilmeli haksız desteklemede yapılmamalıdır.
Yıllarca dillendirilen ancak bir türlü icraata geçmeyen bu uygulamanın; çiftçinin içinde bulunduğu çıkmazın fark edilmesi ve bugüne kadar yapılan desteklemenin mazota ödenen verginin bile karşılığı olmadığının bilinmesi adına geriye dönük alacaklarının da olduğu hesabıyla, ülke çiftçisine ve tarımına bir nefes aldırmasını temenni ediyorum” şeklinde açıklamada bulundu.