Son Güncelleme: 26 Aralık 2016 10:24 Ziraat Mühendisleri Odası Çorum İl Temsilcisi Necati Gül, sulamanın Çankırı ilinde yüzde 88, Amasya ilinde yüzde 86,23 iken Çorum ilinde bu oran ne yazık ki yüzde 35 olduğunu belirterek, yıllardır sulama konusunda Çorum’un yatırım alamadığını vurguladı.

Tarıma (sulamaya) özel idare bütçesinden yeteri kadar pay ayrılamadığını ifade eden Gül, Özel İdare bütçesinden tarıma dolayısı ile sulamaya yeterince pay ayrılma gerektiğini kaydetti.

Gül, “Ayrıca Özel idare verilerinde sulamada bürüt ve net sulama alanı miktarı farklılık arz etmektedir. Yatırım yapılmış ama suluma yapılmayan alanlar vardır. Bu alanlar sulama yapılıyor muş gibi istatistiki verilerde yer almaktadır. Gerek işletme gerekse yönetimsel sorunlar yüzünden işletilememektedir. Özellikle faaliyet için enerji gerektiren yatırımlar ya aktif değil ya da sağlıklı yürütülememektedir. Örneğin Dodurga İlçesinin Obruk Köyü sulaması veya Osmancık İlçesinin Girinooğlan Köyü sulaması gibi. Bu verilerin mutlaka yeniden düzenlenmesi gereklidir” dedi. Gül’ün konuya ilişkin açıklaması şöyle:

“Su ve su kaynaklarını muhafaza eden bilinçli sulama yapan ve suyu bilinçli kullanan toplumlar, dünyadaki gıda ve tarımda yerini sağlamlaştırmıştır.

Tarımda sulama, bitkinin ihtiyaç duyduğu ve yağışlarla karşılanamayan suyun toprakta bitkinin kök bölgesine gereken miktar ve zamanda verilmesidir. Ülkemizin birçok ili kurak ve yarı kurak iklim kuşağında yer almakta, bu kurak tarım alanlarında bitkilerin yetişme döneminde doğal yağışların yetersiz olması durumunda yüksek verim ve kalite için en uygun yöntemle tarımsal sulama yapılması gerekmektedir. Hiç şüphesiz bu illerden biri de Çorum ilimizdir.

İlimizin 553.011 ha tarım arazisi bulunmaktadır. Bu arazilerin 208.000 ha sulanabilir arazidir. Yani sulama seferberliği ilan edip yatırımları tamamladığımızda ekonomik olarak ancak 208.000 ha alanı sulayabilecek imkâna kavuşmuş olacağız. 2003 yılında 208.000 ha alanın 74.000 ha sulanırken; istatistiki bilgilere göre bugün 84.988 ha sulanabilmektedir.

Bu 84.988 ha alanın; 6.363 ha DSİ, 24.926 ha Özel idare yatırımları ile sağlanmakta geri kalan 53.699 ha’nı halk kendi imkânları ile sulama yapmaktadır.

Bu durum Amasya ilinde; 211,506 ha sulanabilir alanın 92.186 ha sulanmaktadır. Bu sulanan alanın 38.437 ha DSİ, 41.047 ha Özel İdare, geri kalan 12,702 ha halk kendi imkânları ile sulamaktadır.

Çankırı ilinde ise 76.099 ha ha sulanabilir alanın 41.681 ha sulanmaktadır. Bu sulanan alanın 21.094 ha DSİ, 15.587 ha Özel İdare geri kalan 5.000 ha halk kendi imkânları ile sulamaktadır.

Bu rakamlar bize devlet yatırımı toplam sulamanın Çankırı İlinde %88, Amasya ilinde %86,23 iken Çorum ilinde bu oran ne yazık ki %35 olduğunu göstermektedir.

Yani yıllardır sulama konusunda ilimiz yatırım alamamıştır. Mesela DSİ 1996 Hıdırlık Göleti sulamasından sonra ancak 15 yıl sonra 2011 yılında Hatap Baraj sulamasını açmış bu yıllar arasında yatırım yapıp hiç bir tesisi sulamaya açamamıştır.

Yıllardır bu konu, bizim en zayıf yönümüz olmuş ve eksiğimiz kalmıştır. Çevre İller bize bu konuda fark atmıştır. Son zamanlarda yapılan açıklamalara baktığımızda da bu nu açıkça görmekteyiz. Çünkü art arda proje ve planlama programı açıklanmaktadır. İnşallah bu plan ve projeler yatırıma dönüşüp tamamlandığında sadece DSİ 72.598 ha alanı sulamaya açmış olacaktır. Bu durum bizi sevindirmekte, geleceğe umutla bakmamıza vesile olmaktadır. Bu konuda bize düşen desteklemek ve başta meslektaşım Sayın Ahmet Sami Ceylan ve Sayın Salim Uslu ile Sayın Lütfiye İlksen Ceriroğlu Kurt hanımefendi olmak üzere emeği geçenlere teşekkür etmektir. Bizim en kısa zamanda ekonomik olarak sulama yapabileceğimiz alanların tamamına yakınını suyla buluşturmamız gereklidir. Gıda dolayısı ile tarım geleceğin en stratejik ürünü olacaktır.

Ancak son zamanlarda yapılan açıklamalara bakıldığında hesaplamalarda bir eksik bilgi olduğu kanısındayım. 2003 yılında 74.000 ha alanın 18.616 ha Özel İdare ( Köy Hizmetleri) 3.311 ha DSİ tarafından sulanmakta idi. Yani devlet yatırımı toplam sulamanın %29,6 idi. Bu gün bu oran yüzde 15 dir. Halk sulamasındaki artış daha fazla olmuştur.

Yine DSİ’nin son açıklamalarında 4.962 ha alanı sulama açıldığı söylense de hali hazırda 8.273 ha (49962ha+3.311ha) olması gerekir. Ama bugün DSİ’nin sulama alanı 6.363 ha gözükmektedir. Sulamaya açıldı olarak belirtilen 4.962 ha alanda hesaplama hatası vardır. Bu miktar 3.665 ha dır. Ayrıca bu alanın da bir kısmında yatırım bitmesine rağmen sulama yapılamamaktadır. Çünkü yatırımın tamamlanması demek sulamanın başladığı anlamına gelmemektedir. Örneğin Şeyh Mustafa Göleti sulaması ya da Dodurga Pompaj sulaması gibi.

Bu konu bizim en önemli meselemiz olmalı ve paydaşların bilgi paylaşımı ile kısa zamanda çözüme kavuşturulmalıdır.”