Umut Radyo’da dün yayınlanan ‘İnsan Ne İle Yaşar’ programı ilgi ile dinlendi. Hitit Üniversitesi Erol Olçok Eğitim Araştırma Hastanesi Uzman Psikologu Elvan Şarlı ile radyo Genel Yayın Yönetmeni Meltem Danışman Çınar’ın hazırlayıp sunduğu programda korona günlerinde psikoloji konuşuldu.

Her hafta aynı gün 17.15’te dinleyici ile buluşan program, karantina günleri nedeniyle bu kez özel olarak yayınlandı. Programda Uzman Psikolog Elvan Şarlı, vatandaşlarımızın bütün televizyon kanallarında günün her saati verilen haber bültenlerinde yoğun olarak geçen virüsle ilgili haberlere fazla maruz kalmaması gerektiğini belirterek, ‘ Elbette güvenilir kaynaklardan haber alacağız. Ancak korku ve endişeyi artırıcı, tetikleyici bu yoğunluktaki haberlerden uzak durmalı, davranışlarımızı kontrol altına almalıyız’ dedi.

Şarlı, yoğun endişenin yetişkin ve çocuklarda boşluk ve amaçsızlık duygusuna neden olduğuna dikkat çekerek, şöyle konuştu; ‘ Bu süreçte yeni düzenimizi oluştururken kurallarımız olsun. Ev yaşamınızı planlayın. Yatış, kalkış, yemek, etkinlik saatleri, egzersiz saatleriniz belli olsun. Ailede kararları ortak almaya çalışın. Yeni hobiler edinmeye çalışın. Egzersiz saatleriniz olsun. Başkaları ile sanal ortamda konuşmaya devam edin. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün. Olası önlemleri ailenizle birlikte alın. Çocukların uzaktan eğitimlerini disiplinli bir şekilde kontrol edin. Yeni eğitim ortamları deneyimleyin. Örneğin sanal kütüphane, şehir, dergiler, kitaplar, online kurslar keşfedin.’

Evlerde izolasyon sürecinde geçirilen zamanın çok önemli olduğunu kaydeden Psikolog Elvan Şarlı, sürekli korona virüs haberlerine maruz kalmanın, güvenilir olmayan haberleri takip etmenin insanda korku ve kaygıyı artırdığını belirterek, “ Bu zamanla virüsün sizin ve sevdiklerinizin üzerine bulaşacağını, sevdiklerinizin ve kendinizin hayatını kaybedeceğiniz korku ve kaygısına yol açacaktır” dedi.

OLUMSUZ DUYGULAR, FİZİKSEL RAHATSIZLIKLARA YOL AÇABİLİR

“Evde kalınan süre içerisinde birebir sohbet ve muhabbetlerimizin azalıyor olması, sürekli can sıkıntısı, umutsuzluk gibi duygu ve düşüncelerin tesiri altında kalıyor olmamız, hayata ve kendimize karşı olan bağımızı zayıflatmaktadır” diyen Psikolog Elvan Şarlı, izole bir yaşam şeklinin hiçbir canlıya uymadığına dikkat çekerek, “Bu durum insanların özgürlüğünün elinden alınması ve dört duvar arasına her ne sebep olursa olsun mahkum edilmesi, kendisine ve çevresine hatta var olan devlet sistemlerinin tümüne karşı bir öfke hali yaşanmasına neden olmaktadır. Yaşamış olduğumuz ve baş edemediğimiz stresten dolayı ifade edemediğimiz olumsuz duygularımız, bedenimizde bir takım fiziksel rahatsızlıkların var olmasına neden olmaktadır.”

KORONA GÜNLERİNDE AİLELER VE ÇOCUKLARIN RUH SAĞLIĞI İÇİN ÖNEMLİ UYARILAR

Dinleyicilerin büyük bir ilgi ve merakla dinlediği programda konuşan Elvan Şarlı, “Bu günlerde ümit var olacağız. İnsanın kendisine bakabilme becerisini geliştirmesi önemli. Bu süreçte kapalı kaldığımız alanların işe yarar yanlarını bulabiliriz. Kadın erkek çocuk fark etmeksizin örneğin, yemek yapmak temizlik yapmak evimizin hiç kullanmadığımız yada daha az vakit geçirdiğimiz alanlarında vakit geçirmek gibi” şeklinde konuştu.

Özellikle küçük ve ergen çocuk sahibi ailelere seslenen Şarlı, “Çocuklarınıza bu durumu anlayacağı dilde ve kapasitesini göz önünde bulundurarak anlatın. Çocukların kaygısını azaltmak için ilk adım bilgilendirmedir. Bu virüsün yeni bir virüs olduğu, doktorların bu virüs hakkında bilgiler topladığı, birçok kişinin hastalandığı ancak her hastalanan kişinin durumunun kötü olmadığı ve iyileştiği. Çocukların çok az oranda bu virüsü kaptığı ve hasta olsalar da hafif atlattıklarını izah edin. Çocuk aynı soruları tekrar tekrar sorabilir. Çocukların sevdikleri kişiler hakkında bilgiler verilebilirsiniz. Buda çocuğun kaygısını azaltabilir. Hijyen kurallarına itaat etmeniz gerektiğini, çalışan anne – babaların eve geldiklerinde neden öpemediğini neden sarılamadıklarını sansürsüz bir şekilde ifade etmelerinde faydalı olduğu, gerçekçi bilgiler verilmelidir. Evde veya kapalı mekanda kalmanın bu dönemde güvenilir olduğunu net bir şekilde söylemeliyiz. Eğer etrafınızda çocuk hastalar varsa, bu hastalara kendisine bir çok kişinin yardımcı olduğunu söylemeliyiz. Günlük rutinimiz ne ise mümkün olduğunca korunmalıdır. Çocukların, öğretmenleri ve sınıf arkadaşları ile mümkün olduğunca görüştürülmelidir. Sürekli uyku sorunu yaşayan, korkularını kontrol edemeyen ve anne babasından ayrılamayan çocukların aileleri profesyonel destek almalıdır” dedi.

PSİKOLOJİK İLK YARDIMDA ÇOCUK VE ERGENLE İLETİŞİM ÖNEMLİ

Küçük çocukların bu dönemde özellikle yetişkinlerin olumlu ve doğru ilgisine ihtiyacı olduğunu ifade eden Psikolog Elvan Şarlı, “ Çocuğun göz seviyesinde konuşmalı. Çocukların duygularını ifade etmelerine kesinlikle yardımcı olun. Bırakın endişesini kaygısını, korkusunu hatta rüyasını bile anlatmasına izin verin ve saygı duyun. Ölüm gibi kavramları küçük çocuklarda kullanmamaya özen gösterin. Ergenlerde ise birer yetişkin gibi dikkate alarak konuşmayı iletişime geçmeyi unutmayın. Çocuğa yeterli duygusal desteği vermek için anne babalarla bu teknikleri pekiştirmek gerekiyor. Özetle bu durumu yeni bir normal olarak kanıksayıp bu yeni normale kendimizi ve ailelerimizi yeniden organize etmeliyiz.”