Kurallar, toplumun huzuru, refahı, devamı, güvenliği için olmalıdır. Kurallara uyulmazsa sonunda yaptırım uygulanır. Kendini kontrol edemeyen toplumun bireylerine caydırıcılık açısından konulur. Yaptırım uygulanmazsa kurallar işe yaramaz.
Ailede yatma saatine uymayan çocuk bilgisayarda oyun oynamaktan men edilir. Sevdiği oyundan mahrum bırakılır. Bu tatlı ceza olmazsa, ufaklık, geç yatmayı huy edinip, sağlıklı büyüyemez.
Okula başlayan çocuklar geç kalınca yok yazılır. Aileye bilgi mesajı gönderilir. Önlem alınıp alışkanlık haline getirmesin.
Kurallar birey ergen olduğunda, devam eder. İlkokulda sadece yok yazılan öğrenci, ortaöğretimde geç kalmayı alışkanlık haline getirirse uyarı alır, sistemde cezası görünür. Ortaöğretimde her kural ihlalinin, karşılığı vardır. Örneğin arkadaşına şiddet uyguladı, diyelim okuldan geçici olarak uzaklaştırılır. Okul siciline işlenir tekrar etmezse, bir yıl sonra kaldırılır. Amaç genci hayata hazırlamak, sorumluluk bilinci vermektir.
Yetişkin olduğu halde kurallara uymayı beceremeyenler için ceza sistemi yine devreye girer. Arabayla hız sınırını aşarsa para cezası alır. Yaralanma ya da ölümlü kazalarda ceza hapis yatmakla bile sonuçlanabilir.
Kurallar toplumun selameti için gereklidir. Yazılı kurallarla birlikte, yazılı olmayan örf adet gelenek görenekten gelen kurallarda vardır. Örneğin; cenaze evin de sesli gülünmez yazılı olmayan kuraldır.
Kendini gerçekleştirmiş, eğitimli, otokontrollü bireyler, kurallar olmadan yaşar. Eğitimden kastım örgün eğitimden alınan diploma değildir. Kendi sınırlarını bilen başkalarının alanına girmeyen, hiç kimseye hiç bir canlıya zarar vermeden yaşayabilen insanlardır.
Okulda, hastanede, trafikte, sokakta… İnsanımızın kurallara uymasını bekleriz. Kurallara uyuluyor zannederiz. Kuralın çok olduğu toplumlarda kuralların çiğnendiğini daha çok görürüz. Çok kural, çok ihlal anlamına gelir
Kural koymak yetmez. Kurala ihtiyaç duymayacak birey yetiştirmeliyiz. Önce kendimizden, yakın evremizden başlayarak. Hiç bir şey yapamıyorsak kendimiz davranışlarımızla örnek olmalıyız. Kurallara uyuyorken uymayanlar bizi çileden çıkarabilir. Bu tuzağa, düşmemeliyiz. Otoyolda giderken sollama yasağına uymayan, ağır taşıtların sollamaya yapmasına hazırlıklı olmalı, bizi çileden çıkarmasına müsaade etmemeliyiz.
Kurala gerek olmayan toplumun inşası için çok çalışmalıyız çok. Öylede olsa pes etmek yok hayat böyle.
Mevlana’nın da dediği gibi ;
Yaşamak direnmektir,
Sevmek güvenmektir.